Mijn reactie beperk ik tot de laatste alinea van uw betoog wegens anders ook te lang.
Vooreerst: nergens beweert de Gravensteengroep dat zij nationalistisch is. De Gravensteengroep denkt wel na over hervormingen van België en noemt zichzelf in deze “institutioneel progressief”, niet meer en niet minder.
U laat verder uitschijnen dat de heer Rondas de mond van de heer De Caluwe wil snoeren over de geplande bezuinigingen in de cultuurhuizen. Als u het betoog en latere reactie van de heer Rondas heeft gelezen in De Standaard dan weet u deze uw voorstelling onwaar is. De heer Rondas heeft integendeel veel begrip voor het ongenoegen over deze bezuinigingen. Maar in zijn betoog bewijst hij dat deze besparingen niet communautair zijn geïnspireerd (zoals de heer De Caluwe beweerde) en dat de heer De Caluwe als ambtenaar(betaald door de gemeenschap) best terughoudend zou zijn met zijn politieke opvattingen. Net zoals leraars, generaals of rechters hun politieke meningen beter niet in het openbaar ventileren.
Nog een toemaatje over de bezuinigingen in de cultuursector: de overheidssubsidies aan deze sector komen vooral de hogere inkomens ten goede. Kijk eens naar de opera. De subsidie per ticket is het hoogst in de opera maar de bezoekers van de opera zijn wel geen armoezaaiers. Een ticket voor meer de meer populaire cultuurevenementen (denk aan de volle Sportpaleizen met Clouseau) wordt integendeel met geen cent overheidsgeld ondersteund. De opera is dus subsidiëring van de rijkere door de armere. Voor de rest draag ik de opera een héél warm hart toe en hoop ik dat mijn operabezoek nog lang en dik wordt betaald door de gemeenschap. Alvast bedankt.
Erik Derveaux
Antwoord:
Ter verduidelijking.
Jean-Pierre Rondas is een gewezen journalist die werkte voor Radio Klara, de radiozender die zich vooral richt naar liefhebbers van klassieke muziek. Op die zender had Rondas tot zijn pensionering een vrij goed gekend debatprogramma dat bij vele intellectuelen ook geliefd was.
Alhoewel er ook klachten waren dat hij vooral de laatste jaren in zijn programma bijna alleen nog Vlaams nationalistische opinies aan het woord liet.
Na zijn pensionering ontpopte hij zich tot een rabiaat Vlaams nationalist die behoort tot de harde nationalistische kern van o.a. de Vlaamse Volksbeweging, VVB. De groep die op dit ogenblik nog zowat de enigen zijn die vanuit nationalistisch standpunt Bart De Wever en zijn N-VA aanvallen.
De Koninklijke Muntschouwburg is in vele opzichten de voornaamste Belgische cultuurtempel die na de regionalisering van het cultuurbeleid ook nationaal gebleven is. Deze zit nu onderdak bij minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR) die ook Bozar (het Paleis voor Schone Kunsten) en Het Nationaal Orkest van België onder zijn voogdij heeft.
In tegenstelling tot de vorige baas van de Munt, de overleden en meer flamboyante Gerard Mortier, is dorpsgenoot Peter De Caluwe eerder een bescheiden wat timide figuur die desondanks af en toe zijn mening te kennen geeft over niet alleen het cultuurbeleid maar over het beleid in het algemeen, met nadruk wel op de cultuur.
Zijn voorganger, de internationaal zeer gerenommeerde Gerard Mortier, was op dat vlak nog meer uitgesproken. Beiden waren een fervent tegenstander van het voor hen bekrompen Vlaams nationalisme.
Uw bewering dat de Gravensteengroep geen nationalistische beweging is is wel heel merkwaardig en raakt kant noch wal. Een bezoek aan hun website http://www.gravensteen.org toont uw ongelijk hier meteen aan.
Zo schrijft men daar op de homepagina wat de Gravensteengroep is:
“Burgerinitiatief voor een solidaire, verdraagzame en respectvolle samenleving. In de lange traditie van de progressieve (linkse / liberale / christensociale) Vlaamse Beweging (mijn benadrukking, nvdr.) die het land mee gestalte heeft gegeven.”
Met andere woorden de Gravensteengroep ziet zichzelf officieel als een onderdeel van de ‘Vlaamse beweging’ en is dus per definitie verbonden met het Vlaams nationalisme.
U bent blijkbaar ook een van de ondertekenaars van het manifest van de Gravensteengroep en zou dat dus zeker horen te weten.
De Gravensteengroep werd trouwens opgericht door mensen als Eric Defoort, Bart Maddens en Jean-Pierre Rondas die allen sleutelfiguren zijn binnen de VVB. Met alle respect, dit is geen theekransje die vrijblijvend over de organisatie van België nadenkt maar een harde kern van Belgiëhaters voor wie de discussie over een herinrichting van België geen zin heeft daar men die staat gewoon moet opblazen. Zie maar naar het discours van die heren.
Wat betreft uw stelling dat Rondas niet schreef dat De Caluwe moest zwijgen bent U eveneens fout. Hij beweert dat wel in zijn reactie op de kritiek die hij kreeg, maar spreekt zich overduidelijk tegen.
Als intellectueel weet Rondas natuurlijk perfect hoe hij iets moet schrijven. Maar zijn boodschap was toch wel voldoende duidelijk voor een boel mensen zoals Jozef Deleu, Marc Hooghe, Bart Somers en Jean-Jacques De Gucht die nadien in De Standaard hierover hard naar hem uithaalden.
Hooghe, Somers en De Gucht deden dat in De Standaard op 26 oktober, Deleu op 29 oktober. En dat zijn toch namen die zeker wat betreft Deleu en Hooghe intellectueel een naam als een Vlaamse klok hebben. Ook zij waren de mening die ik hier uitte toegedaan.
Het feit dat er zomaar 4 personen zich in die krant uiten over die erg persoonlijke en voor mij zeer wansmakelijke aanval op De Caluwe zegt al heel veel over het karakter van die polemiek van Rondas.
Nu schreef Rondas in De Standaard van 26 oktober over De Caluwe het volgende:
“Dat wil zeggen dat hijzelf een ideologische en in laatste instantie communautaire draai geeft aan een federale maatregel die in een federale regering werd genomen….
Ik weet niet of een operadirecteur pleidooien moet houden voor de Brussels Metropolitan Region, een federale kieskring of godbetert voor de uitbreiding van Brussel naar grote delen van Waals en Vlaams-Brabant. In deze functie zou hij deze gedachten beter voor zichzelf houden….
Peter De Caluwe vertoont een te groot activisme voor zijn rol. Ten voordele van zijn eigen huis, De Munt, zou hij zo stil moeten zijn als het hoofdpersonage in de opera waarop hij zo trots is, De Stomme van Portici.”
In een repliek op Hooghe, Somers en de jonge De Gucht antwoord hij dan op 29 oktober:
“Er zijn nu eenmaal functies waar voorzichtigheid geboden is. Daarmee deelt deze intendant het lot van zoveel andere mensen die zich als burger weliswaar verkiesbaar mogen stellen. Maar die tijdens de uitoefening van hun beroep ‘neutraal’ moeten zijn: militairen, leraars, ambtenaren, loketbeambten, de administrateur-generaal of de voorzitter van de VRT. Zij mogen geen politieke meningen uiten…..
Nu deed en doet Peter De Caluwe dat wel… spreekt hij zich vaak uit over de institutionele herinrichting van de Belgische staat, een zeer controversieel onderwerp dat de bevolking verdeelt. Hij uit geregeld polariserende opvattingen die met zijn functie helemaal niets te maken hebben. Daardoor schaadt hij de renommee van zijn operahuis, en vervreemdt hij een belangrijk deel van zijn Vlaamse stakeholders.”
Het lijkt mij bij analyse van zijn discours overduidelijk dat De Caluwe volgens Rondas zijn mond moet houden omdat hij een andere opinie heeft dan die van hem en van zijn politieke vrienden. Het doet daarom ook denken aan wat een aantal jaren geleden gebeurde toen o.a. de populaire popgroep Clouseau en onze gewezen topsprintster Kim Gevaert zich uitspraken tegen het Vlaams nationalisme.
Bedreigingen, intimidatie, geweld en beledigingen waren hun deel. Het toonde het Vlaams nationalisme in al zijn viezigheid, met veel uitschot. Niemand binnen al die resem van Vlaams nationalistische bewegingen of figuren nam voor zover ik weet toen afstand van die schabouwelijke praktijken.
Zeker voor goed georganiseerde zeer actieve groepen als de N-VA en de VVB kan dat alleen maar als een teken aan de wand gezien worden. En zwijgen is in dit geval instemmen.
De uitval van Rondas is dan ook van een gelijkaardig niveau, zij het beter geschreven. Het is een topintellectueel nietwaar. Wat niet wil zeggen dat dit soort lieden enig respect verdienen.
Men zou dan ook van een intellectueel hoogstaande man als moraalfilosoof Etienne Vermeersch dan toch minstens een reprimande richting Rondas mogen verwachten. Of een kritiek van de Gravensteengroep. Neen, ze speelden allen voor de ‘Stomme van Portici’.
En wat die hier door Rondas geuite opinie te maken heeft met een ‘Burgerinitiatief voor een solidaire, verdraagzame en respectvolle samenleving’ is mij een raadsel. Het is in tegendeel een initiatief voor een onverdraagzame, niet-solidaire en respectloze samenleving.
Maar ik noteer het zwijgen hierover van de Gravensteengroep en uw poging om de toch wel harde waarheid te ontkennen.
Wat betreft de subsidiëring van een cultuurhuis als De Munt hebt U deels gelijk door te stellen dat dit kunst is voor een elite, en vooral dan voor de meer gefortuneerde. Maar het is wel de bedoeling om hier kunst van een wereldniveau te brengen die ook toegankelijk is voor anderen dan de heel rijken. En dat lukt trouwens.
Natuurlijk zal De Caluwe naar zijn cultuurtempel nooit zoveel volk lokken als er gaat naar een voetbalmatch van de Rode Duivels, de carnaval van Aalst, de Ros Beiaardommegang of een optreden van de Rolling Stones. Daarom dat sommige hiervan dan ook geen subsidies krijgen en die zelfs niet eens aanvragen.
Cultuursubsidies dienen ervoor om bepaalde aspecten van het cultureel leven zoals verenigingen die rond erfgoed werken of kleinschalige alternatieve festivals en wel moeten kunnen rekenen op subsidies. Ook De Muntschouwburg behoort hier toe. Zonder subidies zouden er geen musea zijn of een Bozar en de Munt of erfgoedverenigingen. En dat mag nooit gebeuren.
Oh ja, ik hou niet van opera maar interviewde hem ooit en kom hem wel eens tegen in Grembergen met de fiets of al wandelend in de stad. Een sympathieke knul die voor zijn werk ook veel waardering krijgt. Reden te meer om dit soort tirades van Rondas als schandelijk te beschouwen. Een serieus mens met een zeker beschavingsniveau doet dat niet.
Willy Van Damme