Ik ben een leek in de materie maar toevallig ben ik het boek ‘De crisiskaravaan’ (Uitg. Balans / 2008) van de Nederlandse journaliste Linda Polman aan het lezen. Het boek behandelt de invloed van humanitaire acties op de strijdende partijen in een oorlogsgebied en gaat voor een groot deel over de situatie in het vluchtelingenkamp van Goma ten tijde van de Rwandese crisis. Het merendeel van de Westerse humanitaire hulp ging naar dit kamp terwijl volgens schrijfster, deze hulp vooral ten goede kwam aan de extremistische Hutu milities, de initiële aanstokers van de moordpartijen op de Tutsi’s en gematigde Hutu’s. Deze milities runden in feite het kamp en de moorden en verminkingen gingen ook daar door. Ergens begrijpelijk dat Kagame in 1996 met het Rwandese leger het kamp binnenviel en schoon schip maakte.
Ook het item ‘Rwandese genocide’ van Wikipedia legt heel andere accenten i.v.m. de rol van Kagame en het RPF dan uw artikel. Volgens Wikipedia werd het vliegtuig van de presidenten van Rwanda en Burundi waarschijnlijk neergeschoten door extremisten binnen de presidentiële garde met het oog op een staatsgreep. De moordpartijen begonnen de dag daarop, 7 april 1994, terwijl het RPF pas later binnenviel en met de overwinning midden juli een einde maakte aan de slachting op de Tutsi’s.
Dat er na de overwinning van het RPF nog duizenden doden vielen door wraakacties en dat de strafvervolging van de daders ondermaats was door intimidatie van getuigen, negeren van grondrechten, gebrek aan juristen enz. daar kan ik inkomen. Ook dat Kagame met harde hand regeert en de oppositie en de pers weinig ruimte laat zal ik niet tegenspreken. Maar ‘de start van deze gigantische massamoord’ volledig in zijn schoenen schuiven lijkt mij toch een paar bruggen te ver. Tenslotte is Rwanda onder zijn leiding toch met succes recht gekrabbeld na de genocide.
John Van Hoof
Antwoord:
Over de wantoestanden in dat kamp in Goma wordt in het boek uitvoerig gesproken. Dat geeft het RPF echter niet de toestemming om zomaar een ander land binnen te vallen om er zijn eigen wetten te stellen, incluis te moorden. Het heet oorlogsmisdaden.
En aangezien het toenmalige Rwandese leger niet over dergelijke raketten beschikte moet de daders voor het neerhalen van dat vliegtuig elders gezocht worden; En het RPF had er wel. Verder is het fout om zich voor dergelijke erg gevoelige zaken als wat er toen in Rwanda gebeurde te baseren op Wikipedia.
Wikipedia is goed voor zaken die niet gevoelig liggen zoals de geboortedata van personen en dergelijke. De bijdragen komen van private bronnen die men onvoldoende controleert. Sommige landen zoals Israël hebben ganse teams die Wikipedia bewerken. Je moet steeds ook daarbuiten gaan zoeken.
Willy Van Damme